Республикада ике дәүләт телен дә тигез, нәтиҗәле итеп өйрәткән балалар бакчалары өчен миллион сумлык грантлар булдырылды. Бездә аларны барлыгы 20 бакча отты. Тәрбия­че­ләр­нең, сабыйларның татар һәм рус тел­ләрен ни дәрәҗәдә белүләрен махсус комиссия районнарга барып тик­шер­гән.

– Әгәр ике дәүләт телен дә мәк­тәпкәчә учреждениеләрдән үк өй­рәтә башламасак, дөрес булмас иде. Яңа уку елыннан “РФдә Мәгариф турын­да”гы яңа закон гамәлгә керәчәк. Мәктәпкәчә белем бирү аның бер өлеше булып тора. Бүген “Просвещение” нәшрияты белән берлектә мәк­тәпкәчә учреждение­ләр өчен федераль стандартлар әзер­ләнә. Яхшы кадрлар, методик әс­баплар, матди база булганда телләргә өйрәтеп була, – диде ТР мәгариф һәм фән министры Энгель Фәттахов кичә грант отучыларны тәбрикләү тантанасында.

Моңа кадәр балалар бакчаларында татар телен бел­мәгән тәрбиячеләргә хәзер татарча өйрәнергә туры ки­ләчәк. Чөнки министрлык, сабый беренче сыйныфка барганда ике телне дә тигез дә­рәҗәдә белергә тиеш, дигән таләп куя. Әнә Түбән Камада рус милләтеннән булган 25 тәрбияче татар телен теләп үзләштерә башлаган. Чаллы шәһәрендәге бер тәрбия­че­нең татарча өйрәнү ысулы кызык тоелды. Ул шпаргалкалар ясап, буш вакытларында шуларны алъяпкыч кесәсенә тутырып куя да, берәм-берәм тартып чыгарып, сүзләрне, җөмләләрне өйрәнә икән. Истә калдырган шпаргалкаларны икенче кесәсенә тутыра бара, ди.

Чаллыдагы 98 нче бакча тәрбиячесе Ольга Бакиевага да татар теле хәзер чит тел түгел. “Мин үзем Чирмешән районыннан, чеп-чи рус кызы. Йөргән егетемнең әнисе алдан ук: “Мин русча аңла­мыйм. Әгәр татар егетенә кияүгә чыгарга теләсәң, татар телен өйрән”, – дип әйтеп куйды. Шуннан соң өйрәнә башладым. Татар телен яратып өлгердем. Мондый грантлар булдырган өчен Президентыбызга, министрга һәм шулай ук телне өйрәнергә этәргән каенанама рәхмәт, – диде Ольга. – Рус телле төр­кемдә эшләсәм дә, бәләкәчләр белән татарча сөйләшергә ты­рышам. Әти-әниләр дә миңа рәхмәтләрен белдерә. Чөнки татар булсалар да, кайберләре өйләрендә татарча аралашмый икән. Балаларга татарча мультфильмнар күрсәтәм, эш дәфтәрләрендә дә татарча эшлибез. Рус телле тәрбияче­ләрнең барысына да татар телен өйрәнергә ки­ңәш итәм”.

Казандагы Розалия Кадыйрова җитәкләгән 415 нче бакча – татар бакчасы. Га­дәт­тә, анда берничә генә рус телле бала йөри. Алары да шул мохиттә татарчага бик җиңел өйрәнә икән. Рус һәм татар телен тигез дәрәҗәдә төшен­дергән бу бакча да миллион сумлык акчага ия булды.

– Республиканың мәк­тәп­кәчә белем бирү тарихында мондый грантлар беренче тапкыр бирелә. Без хәзер яңа технологияләр, укыту-мето­дик комплектлар, кулланмалар белән эшлибез. Тәрбия­челәрдән күп нәрсә тора. Алар балаларга дуслары, әти-әниләре белән ике телдә аралашу өчен уңай мохит тудырырга тиеш. Әлбәттә, рус телле тәрбиячеләргә кыен. Шулай да тикшерү барышында татарчаны теләп өйрә­нү­челәрне күрдек. Шулай ук татарча белмәүчеләр проблемасы да бар, – ди ТР Мәгариф һәм фән мини­стр­лыгының мәктәпкәчә белем бирү бүлеге мөдире Гөлнур Манюрова.

Аның сүзләренә караганда, семинарлар уздыру гына җитми, моның өчен системалы эш алып бару кирәк. Зәй районындагы “Дружная семейка” балалар бакчасының өлкән тәрбиячесе һәр чәр­шәмбе хезмәткәрләренә татарча дәресләр бирә икән. Билгеле, монда әти-әни­ләрдән дә зур ярдәм сорала. Әгәр алар бу эшкә битараф булса, гаиләдә татарча аралашмаса, бер бакча гына әллә ни майтара алмаячак.

2011 елда безнең тәрбия­челәр, югары уку йортлары мөгаллимнәреннән торган педагоглар коллективы татар һәм рус телләренә өйрәтү буенча махсус укыту-методик комплект әзерләгән иде. Аның татарча өлешен, ягъни “Татарча сөйләшәбез” дигән укыту-методик комплектны эшләүдә катнашкан, Чаллы икътисад, идарә һәм хокук институты галимәсе Зифа Зарипова УМКның нәтиҗәсе бар дип саный. “Әлеге комплектлар 1 сентябрьдән бакчаларга кертелә башлады. Нәтиҗәсе бигрәк тә уртанчы һәм зурлар төркемендә кү­ренә. Балалар аерым сүз­ләрне генә ятламый, аралашуга өйрәнә. Аеруча Баулы шәһәренең 2 нче, Менделеевск, Аксубай районының “Ләйсән” бакчаларын мактап үтәсем килә. Аксубай районында чуаш балаларының татарча сөйләме чишмәнең челтер-челтер агышын хә­терләтә. Бүген Казанда 42 тәрбияче өчен махсус курслар уздырыла”, – ди Зифа Мирхәтовна.

Грант алу өчен барлыгы ике меңгә якын балалар бакчасы үз эшләрен тәкъдим иткән булса, шуларның 69ы финалга чыккан. Әйткәнемчә, барлыгы дүрт комиссия әгъ­залары укыту-методик ком­плектының өйрәнелүен урыннарга барып тикшергән. “Алга таба грантның күләме дә артыр, җиңүчеләр саны да күбрәк булыр. Без тәрбия­челәргә кәгазь эшләрен ки­метү өчен грантка дәгъва кылган бакчаларның эшчән­леген районнарга барып тик­шерүне дәвам итәчәкбез”, – диде министр, әлеге мәсьә­ләгә басым ясап.

Мәктәпкәчә белем сыйфатын арттыруны күздә тотып, республикада ел саен “Иң яхшы балалар бакчасы” бәйгесе үткәрелә. Быел беренче урынга Чаллының 50 нче, Питрәчнең 1 нче балалар бакчасы лаек дип табылган.

Автор: Сәрия Садрисламова ("Ватаным Татарстан" газетасы)

Чыганак: http://tatarile.org/news/tt